Stuki w zawieszeniu – poznaj najczęstsze przyczyny!
Charakterystyczne, nieprzyjemne dźwięki dochodzące z kół lub układu zawieszenia, czyli potocznie stuki, to sytuacja, z którą mierzy się wielu kierowców. Czasem owszem te dźwięki są sygnałem, że konieczne będą znaczne wydatki na naprawę, jednak warto wiedzieć, że nie zawsze tak jest. Jakie są najczęstsze przyczyny stukania? Kiedy jest to sygnał poważnej usterki? Co tak naprawdę stuka pod samochodem? Sprawdź kilka praktycznych rad! Zapraszamy do lektury!
Stuki w zawieszeniu – czy to zawsze powód do niepokoju?
Każdy w pełni sprawny samochód powinien bezproblemowo pokonywać wszelkie drogowe nierówności. Nawet jeżeli są to dość znaczące nierówności to nadal auto powinno pokonać je w sposób cichy i płynny. Mimo że jakość polskich dróg stopniowo się poprawia, wciąż można znaleźć wiele odcinków, gdzie stan nawierzchni pozostawia wiele do życzenia.
Gdy pojazd porusza się po dziurawej drodze, wszelkie wady w układzie zawieszenia są eksponowane. Nieprawidłowe funkcjonowanie poszczególnych elementów najczęściej objawia się uciążliwym stukaniem, które ma swoje źródło w dolnych częściach samochodu, czyli w elementach jezdnych i podwoziu. Niemniej jednak wielu kierowców lekceważy niepokojące dźwięki, ponieważ ich zdaniem samochód wciąż jeździ i prowadzi się poprawnie.
Warto jednak podkreślić, że nawet w samochodach o wysokim poziomie wyciszenia, nadal jesteś w stanie usłyszeć różnorodne dźwięki np. szum wiatru, pracujący silnik czy odgłosy toczących się opon. Podobnie jest z dźwiękami pochodzącymi z zawieszenia, którego głównym zadaniem jest pokonywanie nierówności na drodze. Jednak istotne jest, aby umieć rozróżnić, czy dźwięk wynika z uderzenia opony o dziurę w jezdnię, czy może jednak jest spowodowany wyeksploatowanymi elementami tego układu. Nie każdy hałas zwiatuje awarie.
Dlaczego nie należy bagatelizować stuków w zawieszeniu?
Na początku bardzo często dźwięki w podwoziu pojawiają się sporadycznie. Dzieje się tak np. podczas wjazdu na krawężnik lub jazdy po nierównej drodze. Wielu kierowców nie przywiązuje wagi do tych dźwięków i próbuje zagłuszyć je np. głośną muzyką puszczaną z radia. Jednak pamiętaj, że poluzowane lub zużyte części mogą nagle się oderwać. Nie warto czekać z naprawą, ponieważ niektóre awarie nie tylko objawiają się stukaniem w zawieszeniu, ale także powodują znaczne pogorszenie prowadzenia samochodu.
Jeśli stuka na wybojach, a poza tym nie zauważasz żadnych innych problemów, nie jest to jeszcze powód do tragedii. Warto jednak obserwować sytuację i rozważyć przegląd samochodu. Jednak jeśli odczuwasz, że samochód ciągnie na jedną stronę, prowadzi się niepewnie, a dodatkowo kierownica szarpie się podczas skręcania to niezwłocznie udaj się do mechanika.
Kolejnym powodem, dla którego nie należy lekceważyć niepokojących dźwięków, jest fakt, że zawieszenie działa jak system powiązanych podzespołów. Uszkodzenie jednego elementu może wywołać dodatkowe obciążenia w innych częściach, co skutkuje przyspieszonym zużyciem całego układu. Warto wymienić taki przykład - jeśli słyszysz stuki w tylnym zawieszeniu samochodu, może to oznaczać zużycie amortyzatora. Warto zauważyć, że taki stan rzeczy bardzo szybko może przekładać się na kondycję tulei belki lub wahaczy. Ponadto będzie to miało wpływ nie tylko na ten układ, ale także na układ kierowniczy i stan opon. W jaki sposób? M.in. nierównomierne zużycie bieżnika często jest wynikiem uszkodzeń elementów zawieszenia lub niewłaściwej geometrii układu kierowniczego.
Najczęstsze przyczyny stukania w zawieszeniu
Najbardziej powinny Cię zaniepokoić metaliczne dźwięki. Istnieje wiele potencjalnych przyczyn tych odgłosów. Nie da się ukryć, że nie jest łatwo ustalić dokładnie źródło dźwięku, zwłaszcza gdy dochodzi on spod podłogi. Najczęściej jednak słyszalne są dźwięki uderzeń po prawej stronie. Dzieje się tak dlatego, że to właśnie prawe elementy jezdne samochodu częściej spotykają się z dziurami, krawężnikami, kratkami i nierównościami niż lewe. Co więcej, bardzo często za awarię, która powoduje metaliczne odgłosy, może odpowiadać dosłownie jednostkowe, mechaniczne uderzenie np. przejechanie przez asfaltową wyrwę.
Warto też wiedzieć, że stuki w przednim zawieszeniu na małych nierównościach są również częstsze niż w tylnym zawieszeniu. Wynika to z faktu, że przednia oś, gdzie znajduje się silnik, jest zazwyczaj bardziej obciążona niż tylna. Same przyczyny mogą być mniej lub bardziej skomplikowane. Jedne z najbardziej błahych powodów to np. poluzowanie osłony termicznej układu wydechowego lub odpięcie haka tłumika końcowego. Co ważne, w większości przypadków uderzenia tego typu są objawem poważniejszych awarii, które wymagają uwagi. Czas szczegółowo poznać typowe przyczyny.
Wahacz i jego sworznie oraz tuleje
Wahacz to element, który odgrywa niezwykle istotną rolę w samochodzie. To właśnie on jest odpowiedzialny za prowadzenie koła. By wahacz mógł swobodnie poruszać się i zapewnić skuteczną pracę sprężyny zawieszenia, jest on osadzony na tulejach i sworzniach. Tuleje wahacza, znane również jako silentbloki, łączą wahacz z podwoziem, natomiast sworznie wahacza łączą go ze zwrotnicą. Tuleje wahacza wykonane są z metalu i gumy, a ich uszkodzenie najczęściej skutkuje powstawaniem luzu. W efekcie zaobserwować można stukanie na nierównościach oraz pogorszone prowadzenie samochodu.
W niektórych sytuacjach możliwa jest wymiana tylko tulei, podczas gdy w innych zalecana jest wymiana całego wahacza. Problem z zużywanymi się tulejami najczęściej dotyczy przodu. Tam tuleje są bardziej obciążone i muszą dodatkowo wytrzymać obciążenia związane ze skręcaniem.
Duże zagrożenie wiąże się również z usterką sworzni wahacza. Gdy wysłużony przegub kulowy wypnie się ze zwrotnicy, koło zacznie poruszać się niezależnie i utracisz kontrolę nad samochodem. Nawet jeśli nie dojdzie do wypadku, wypięty element najprawdopodobniej uszkodzi błotnik, nadkole i przekładnię kierowniczą, a sam ulegnie zniszczeniu. Ten proces następuje nagle i zawsze w trakcie jazdy, dlatego podróżowanie z zużytymi sworzniami to istne życie na krawędzi.
Sprężyny resorujące
Sprężyny resorujące są najczęściej spotykanymi elementami resorującymi w większości samochodów. Mimo swojej pozornej prostoty, to właśnie one odpowiadają za unoszenie ciężaru pojazdu, podczas gdy amortyzatory pełnią głównie rolę w tłumieniu drgań. Pęknięcie sprężyny jest oczywiście poważne i groźne, ale nie zawsze jest łatwo je zauważyć od razu. Jeżeli sprężyna pęknie w górnej lub dolnej części, blisko talerzy lub łożysk, mogą nie pojawić się początkowo wyraźne objawy.
Stuki w zawieszeniu spowodowane pękniętą sprężyną będą różnić się w zależności od rodzaju pęknięcia. Jeśli sprężyna całkowicie wypadnie z mocowania, samochód może przechylać się na bok i prowadzić się nieprawidłowo. Opona może również ocierać o nadkole lub uderzać w wystającą sprężynę, co jest szczególnie niebezpieczne.
W przypadku, gdy sprężyna jest tylko nadłamana, ale wciąż pozostaje na miejscu to charakterystyczne odgłosy pojawią się w określonych sytuacjach. Występują np. podczas skrętu kierownicą lub jazdy po nierównościach. Innym objawem pęknięcia sprężyny może być nagłe szarpnięcie samochodem i zmiana kierunku jazdy, co może też przypominać nagły i silny podmuch wiatru. Jeżeli nie jesteś pewien, czy to na pewno był wiatr to warto skontrolować sytuację.
Amortyzatory
Amortyzatory, o których funkcji wspomnieliśmy już w poprzednim akapicie (koło pozostaje w stałym kontakcie z nawierzchnią, nawet podczas pokonywania dziur), najczęściej nie kojarzą się z charakterystycznym stukotem, a raczej swoistym skrzypieniem czy piskami. Tego typu popiskiwania pojawiają się, gdy amortyzator traci swoją skuteczność i nie tłumi drgań w wystarczający sposób. Skutkiem tego jest nie tylko bujanie nadwoziem podczas przejeżdżania przez nierówności, ale także oderwanie koła od drogi w trakcie jazdy.
Skrzypienie to z kolei objaw uszkodzonego łożyska amortyzatora. Co więcej, sam amortyzator może stukać. Uszkodzone elementy metalowo-gumowe amortyzatora również mogą generować niepokojące dźwięki. Czasem dźwięki stukania w tylnej części zawieszenia lub w układzie kolumn MacPhersona mogą być spowodowane niedokręconymi odpowiednio amortyzatorami. W skrajnych przypadkach amortyzator może nawet całkowicie się oderwać.
Łączniki stabilizatora
Stabilizator poprzeczny pełni istotną rolę w tłumieniu drgań i kontrolowaniu nadmiernego przechylania się nadwozia podczas jazdy. Stabilizator gwarantuje, że elementy jezdne samochodu pozostają stabilnie na nawierzchni nawet w trakcie pokonywania ciasnych zakrętów. Stabilizator jest połączony z wahaczami lub kolumną zawieszenia za pomocą łączników, które są jednocześnie najbardziej podatnym na uszkodzenie i eksploatację elementem w tym układzie.
Drgnięcia, które słychać pod samochodem na małych nierównościach, często wynikają z zużycia przegubów kulowych łączników stabilizatora. Co ważne, awarie tych łączników czasem występują po zmianie na większe opony. Jeśli masa nieresorowana wzrasta, zaleca się wymianę łączników stabilizatora na bardziej sztywne.
Łożyska kolumn MacPhersona
Charakterystyczne drgnięcia lub chrupanie podczas skręcania kierownicą w trakcie postoju to dobry moment, by przyjrzeć się bliżej łożyskom kolumn przedniego zawieszenia. Pełnią one kluczową rolę, umożliwiając sprężynie i amortyzatorowi obracanie się wraz z kołem. Łożyska są trwałymi elementami, ale z upływem czasu mogą ulegać wyeksploatowaniu. Wymiana tych łożysk wymaga rozmontowania kolumny, ale sama część jest stosunkowo niedroga.
Jeśli planujesz wymienić sprężyny i amortyzatory w przednim zawieszeniu, pamiętaj o rozważeniu również wymiany łożysk, nawet jeśli na pierwszy rzut oka nie wydają się wyeksploatowane. Dzięki temu zaoszczędzisz sobie wielu potencjalnych problemów w przyszłości.
Poznaj powód w warsztacie samochodowym
Kiedy doświadczasz stukania podczas jazdy po dziurach, zazwyczaj jest to oznaka usterki. Jednak w większości przypadków ta usterka może być zniwelowana w łatwy i niezbyt kosztowny sposób - o ile odpowiednio wcześnie zajmiesz się problemem. Często bagatelizowanie tej sytuacji może nie tylko skutkować koniecznością bardziej skomplikowanej naprawy, ale wręcz narazić na niebezpieczeństwo kierowcę oraz pasażerów.
Warto skorzystać z fachowej rady w warsztacie samochodowym, gdzie zostanie przeprowadzona skrupulatna diagnostyka i ustalona zostanie przyczyna tych odgłosów. Ponadto profesjonalny mechanik zajmie się wszystkim - zamówi odpowiednią część i wykona jej wymianę. Co ważne, zrobi to w sposób przystępny cenowo i zagwarantuje, że naprawa będzie zgodna ze standardami. W ten sposób dbasz o bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich. Jeżeli coś stuka w Twoim samochodzie to serdecznie zapraszamy do kontaktu ze sprawdzonym warsztatem. Warto oddać pojazd w profesjonalne ręce.
Stukanie w zawieszeniu na dziurach — sprawdź podsumowanie
Podsumowując, stukanie w zawieszeniu samochodu nie zawsze jest powodem do niepokoju, ale powinieneś być czujny i reagować, gdy jest to alarmujące, regularne lub towarzyszą mu inne nieprawidłowości.
W przypadku wątpliwości zawsze warto skonsultować się z naszymi fachowcami. Oczywiście warto dodać, że za stukanie lub hałasy może odpowiadać nie tylko zawieszenie, ale także np. uszkodzenie końcówek drążka kierowniczego. Można to zaobserwować m.in. podczas postoju, a nie w trakcie jazdy. Tylko właściwie przeprowadzony proces diagnostyczny, wykonany przez doświadczonego mechanika, pozwoli dokładnie zlokalizować stukanie i naprawić usterkę.